. İslamiyet’ten Önce Orta Asya’da Kurulan Türk Devletleri Türkler’in İlk Ana YurduTürkler’in ilk ana yurdu Orat Asya’da; Batı’da Hazar Denizi’nden Doğu’da Kingan Dağları’na, Kuzey’de Altay Dağları’ndan Güney’de Hindukuş ve Karanlık Dağları’na kadar uzanan bölge, coğrafi yapısı ve iklim şartlarının da elverişli olması nedeniyle Türkler tarafından Ana Yurt olarak tercih kültürünün sonucunda şu durum ortaya yapı güçlenememiş,Teşkilatçı özellik gelişememiş,Mimari ve şehircilik ortaya çıkmamış,Ekonomi, hayvancılığa dayalı kalmış,Askeri yapıysa Orta Asya’dan Göç Etmenlerinin Nedenleri Topraklarının tarıma elverişsiz olması,Hayvanlar için otlakların yetersiz olması,İklim koşullarının değişmesi nedeniyle kuraklık ve şiddetli kış yaşanması,Türk boyları ve yabancı kavimlerle yapılan Hun Büyük Hun DevletiMerkez Ötügen olmak üzere Orhun ve Selenga nehirleri çevresinde bilinen ilk Türk devletidir. Devletin kurucusu ve ilk hükümdarı Teoman’ karşı seferler yaptılar, Çinliler de bu seferleri durdurmak için Çin Seddi’ni yapmak zorunda oğlu Meta Han döneminde; diğer Türk devletlerine de örnek olacak “onluk sistem”e dayalı ilk düzenli Türk ordusu Hun Devleti’nin YıkılışıMete Han’ın ölümünden sonra oğulları ülkeyi iyi entrikaları ve bu devletle yapılan savaşlar ülkeyi Yolu’nun Çin kontolüne geçmesi nedeniyle Hun ekonomisi Çin baskısı nedeniyle ülke iyice zayıflayarak Doğu ve Batı olarak ikiye Göçü Çin baskısından kaçan Kuzey Hunları, 375’de Batı’ya göç etmeye başladılar. Hun göçleri sonunda Karadeniz’in Kuzeyi’ndeki Germen kavimleri Batı’ya göç etti. Doğu Germen kavimlerinin göçü sonucunda , Roma İmaparatorluğu, 395 tarihinde, Doğu ve Batı olmak üzere ikiye Avrupa’ya ve Anadolu’ya ilk Türk akını bu dönemde düzenlenmiştir. Bu akınlar Anadolu’ya yerleşme ve yurt edinme amacı Hun 400’lerde başkent Etzelburg olmak üzere Avrupa Hun Devleti kuruldu. Bu sırada Hun hükümdarı Balamir’ Hunları’nın en ünlü hükümdarı Attila’ 447 yılında büyük bir ordu ile Doğu Roma Bizans üzerine yürüdü ve onları vergiye yılında Batı Roma İmparatorluğu üzerine ve 452 yılında da İtalya üzerien iki büyük sefer Devleti552’de Avarlar’a karşı isyan ederek, Bumin Kağan önderliğinde Ötügen merkez olmak üzere Türk ismini devlet isimlerinde kullanan ilk Kağan’ın yerine geçen Mukan Kağan zamanında devlet en parlak dönemini Yabgu döneminde Bizans ile Sasani Devleti’ne karşı büyük mücadeleler Devleti, Çin entrikaları sonucu, 582 yılında Doğu ve Batı Göktürkler olarak ikiye Bu dönemde İpek Yolu, Göktürk, Sasani ve Bizans Devletleri’ni karşı karşıya getirmiştir. İlk Türk-Bizans ittifakı Sasaniler’e karşı bu dönemde olmuştur 571. Hedef doğu-batı ticaretini ele geçirmektir. Göktürk Kutluk Devleti 682 yılında Kutluk Kağan önderliğinde hükümdarları Bilge Kağan döneminde, vezirleri Kültigin ve Tonyukuk ile birlikte, en parlak dönemlerini Kağan’ın ölümünden sonra zayıflayarak Basmil, Karluk ve Uygurlar’ın isyanı sonucu Türk tarihinin ve Türk edebiyatının ilk yazılı kaynağı olarak kabul edilen Orhun yazıtları bu dönemde yazılmıştır. Bu yazıtlarda Göktürk Tarihi ve Türk Uygarlığı hakkında önemli bilgiler DevletiYerleşik yaşamı benimseyen ilk Türk ve Maniheizm’i sonra matbaayı geliştirerek ikinci kez kullanılan ve hareketli harfleri icat yılında Kırgız Türkleri tarafından Budizm ve Maniheizm Uygurların hem mimari alanında hem de savaşçı özelliklerini kaybetmelerinde etkili Uygurları yıkarak Türk yurdunun Moğollar’ın eline geçmesine neden olmuşlardır. Bu yüzden Türk tarihinde olumsuz En ünlü hükümdarları Bayan Kağan döneminde Doğu Roam İmparatorluğu üzerien bir çok sefer birleşerek ilk defa İstanbul’u kuşattılar fakat ele kabul eden Türk ikinci defa kuşattılar fakat bundaki başarısızlıkları zayıflamalarına sebep oldu ve 805 yılında Franklar’ın saldırısı sonucunda İslamiyet’i kabul eden boylar bugünkü Kazan Türklerinin temelini Asya’dan ve Oğuzlar’dan koparak Batı’ya göç eden kabilelerin birleşmesiyle kısım Bulgar Türkleri Volga Nehri çevresine gelerek İdil Volga Bulgar Devleti’ni kurdular. Bu devlet 1236 yılında Altın Ordu Devleti tarafından boylarına gelen diğer Bulgar Türkleri burada Tuna Bulgar Devleti’ni kurdular. Tuna Bulgarları zamanla Slavlaşarak ve IX. yüzyılda da Hristiyanlığı kabul ederek tarih sahnesinden Türkleri tarafından Karadeniz’in kuzeyi ile Kafkaysa arasında Ömer ve Hz. Osman zamanında İslam ordusu ile mücadele Türkleri, Museviliği kabul eden ilk Türk topluluğu olduklarından İslamiyet’in Avrupa’da yayılmamasında etkili Museviliği daha çok merkez yönetiminde bulunanlar kabul etmişlerdir. Halk arasında ise daha çok Hristiyanlık, Müslümanlık ve Şamanizm boyları Peçenek baskısı sonunda bugünkü Macaristan’a batısına ve güneyine akınlar yılında Germen Kralı’nın karşı akını sonucunda büyük yenilgi tarihten itibaren yavaş yavaş Hristiyanlaşarak kültürel özelliklerini Macarlar, Hristiyanlığın Katolik mezhebini benimseyen tek Türk boyudur. Dinlerindeki değişim devlet yapılarına yansımış, boylar birliğine dayalı siyasi yapıdan, krallık sistemine dayalı bir yapıya aynı zamanda, Germenlerin Balkanlara inmesi ve Balkanlardaki Slavlarla kuzeydeki Slavların birleşmesini Göktürk ve Uygur hakimiyetinde yaşadıktan sonra, X. yüzyılda Batı’ya göç ettiler. Macar ve Rus tarihinde etkili Hristiyanlığı kabul Savaşı’nda Oğuzlarla birlikte Bizans ordusuda yer de Kıpçaklarla yaptıkları bir savaşta yenildiler ve giderek Peçenekler, Bizans ordusunda ücretli asker olarak görev almıştır. Bizans, Peçenekler’in bazılarını da Anadolu’ya yerleştirmiştir. Kıpçaklar KumanlarKıpçaklar, XI. yüzyılın başlarında Moğollar’ın baskısıyla Orta Asya’dan göç ederek Doğu Avrupa’ya büyük mücadeleler sonucunda Ruslar’ın Karadeniz’e inmelerini ortadan Kıpçakların Seyhun Irmağı boylarında Oğuzlarla yaptıkları savaşlar, Dede Korkut Hikayeleri’ne konu olmuştur. Oğuzlar Oğuzlar başta Selçuklu ve Osmanlı olmak üzere daha bir çok Türk devletinin kurucuları olarak Devleti yıkıldıktan sonra Uygurların hakimiyeti altına yıkılmasından sonra başkent Yenikent olmak üzere devlet Savaşı’nda, Bizans ordusunda yer Oğuzların tarihte büyük devletlerin kuruluşunda etkili olmaları Türk toplulukları içinde en önemli boy kabul edilmelerine neden olmuştur. Türk toplulukları içinde İslamiyet’i kabul eden Oğuzlara “Türkmen” bir kısmı Hristiyanlığı kabul ederek Hristiyanlaşmışlar, Kafkasya’nın güneyine inen diğer bir kısmı ise İslamiyet’i kabul ederek Devletive II. Göktürk Devletleri hakimiyetinde yaşadıktan sonra VII. yüzyılda Balasagun merkez olmak üzere devletlerini Kağan önderliğinde Emevilerle uzun yıllar mücadele yaşamı benimsediler ve tarihte parayı kullanan ilk Türk topluluğu yılında Karluklar tarafından hakimiyetlerine son İslamiyet’in Orta Asya’da yayılmasını bir süre engellemişler böylece Orta Asya Türkleri’nin Araplaşmasını Doğu Göktürk Devleti’ne bağlı olarak, Altay Dağları’nın batısında Kara İrtiş Nehri boylarında Savaşı’nde Müslümanlar’ın tarafını tutarak Orat Asya’nın Çinlileşmemesinde önemli rol Savaşı’ndan sonra İslamiyet’i kabul ederek Müslüman olan ilk Türk boylarından biri Dağları’nın Güneyineve Kuzey Kafkasya’ya itibaren Doğu Avrupa’ya kadar inerek bu bölgedeki Bizans ve Sasani Devleti ile mücadele yılında Avarlarla yaptıkları savaşta yenilip, bu tarihten itibaren gittikçe zayıflayarak tarih sahnesinden bölgesi, Sibirlerin bu bölgede yaşamalarından dolayı bu adı almıştır. Tarih ayt konu anlatımı, Tarih tyt konu anlatımı , Tarih yks konu anlatımı… Merhaba arkadaşlar sizlere bu yazımızda Türk – İslam Devletleri 10 -13. Yüzyıllar Konu Anlatımı hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi edinebilirsiniz Türk – İslam Devletleri 10 -13. Yüzyıllar Karahanlılar840- 1212 Gazneli Devleti963-1187 Büyük Selçuklu Devleti 1038-1157 Tolunoğulları 868-905 İhşidiler Akşitler 935-969 Eyyübiler 1174-1250 Memlükler 1250-1517 Harzemşahlar 1097-1231 Babürler 1526-1857 Karahanlılar840- 1212 Karluk, Yağma, Çiğil Türklerinin birleşmesiyle Batı Türkistan’da kurulmuştur. İlk hükümdarı Bilge Kül Kadir Han’dır. Satuk Buğra Han döneminde ülkeye gelen din adamlarından İslamiyet öğrenimiştir. Önemli Yönleri – İslamiyet’i benimseyen ilk Türk devletidir. – Türk-İslam kültürünün temeli atılmıştır. – İlk posta teşkilatını kurmuşlardır. – Bimarhane denilen hastaneler kurmuşlardır. – İlk kez burslu eğitim sistemini başlatmışlardır. – Uygur alfabesinin kullanmışlardır, resmi dilleri Türkçe’dir. – Ribat adı verilen kervansaraylar inşa ederek ticaretin gelişmesine katkı sağlamışlardır. Gazneli Devleti963-1187 – Alp Tigin tarafından Afganistan’ın Gazne şehrinde kurulmuştur. – Gazneli Mahmut döneminde geniş sınırlara ulaşmış ve Hindistan’a yapılan 17 sefer sonucu İslamiyet yayılmıştır. – Gazneli Mahmut Abbasi halifesini kurtarması sonucu “sultan” ünvanı almıştır. – Sultan Mesut döneminde Dandanakan Savaşı sonuvunda yıkılma sürecine girmiştir. Önemli yönleri – İmparatorluk özelliğine sahip olmuşlardır. – Türk kültürü yoğun olmadığından devletin ömrü kısadır. – Firdevsi’nin yazdığı “Şehname” eseri bu döneme aittir. Büyük Selçuklu Devleti 1038-1157 – Büyük Selçuklu Devleti Oğuzların Üçok kulana bağlı Kınık Boyu tarafından kurulmuştur. – Selçuk Bey Oğuz Yabgusu ile arası açılınca kendisine bağlı beylerle birlikte Cend Şehrine geldi. 962 burada İslamiyet’i kabul etti. – Gaznelilerin egemenliğinde yaşamışlar. Ancak Gazneliler Selçukluları tehlike olarak görmeye başlayınca ve Selçukluların başındaki Aslan Bey’i sürgüne gönderince aşiretin başına Tuğrul Bey geçer. Tuğrul ve Çağrı Beyler Dönemi – Tuğrul ve Çağrı Beyler birlikte Büyük Selçuklu Devleti’ni yönetmeye başladılar. 1038’deTuğrul Bey Nişabur şehrinde kendi adına hutbe okutup para bastırmıştır. Böylece Büyük Selçuklu Devleti kurulmuştur. – Büyük Selçuklu Devleti giderek güçlenip Horasan’ı ele geçirince Gazneli Devleti ile araları açıldı .İki taraf 1040 Dandanakan savaşında karşı karşıya geldiler. Dandanakan savaşını Büyük Selçuklular kazandı. Bu şekilde Selçuklu Devleti resmen kurulmuş oldu. – Bu sıralarda Oğuz Türkleri bulundukları coğrafyaya sığmıyorlar, kendilerine yeni yurtlar arıyorlardı. – Çağrı Bey komutasındaki küçük bir Türk birliği ilk defa Anadoluya akın yaptı1015-1018. Bu akınlar keşif amacını taşıyordu. Anadolu tanımak ve burada kurulu olan Bizans Devleti’nin gücünü sınamak için yapılıyordu. – Daha sonra Anadolu’ya Türk akınları artarak devam etti. Yapılan bir başka akında İbrahim Yinal ve Kutlamış komutasındaki Türk ordusu ile Bizans ordusu Erzurum yakınlarındaki Pasinler de karşı karşıya geldiler. 1048 yılında yapılan Pasinler savaşını Türk ordusu kazandı. Not Pasinler savaşı Türk ordusu ile Bizans ordusunun kaşı karşıya geldiği ilk savaştır. Doğu Anadolu Selçuklu hâkimiyetine geçti. – Bu tarihlerde Abbasi halifesinin gücü azalmış, Şii Büveyhoğullarının baskısı altına girmişti. Zor durumda kalan Abbasi halifesi Tuğrul Bey’den yardım istedi. – Tuğrul Bey Halifenin isteğini kabul etti. Bağdat’a giren Tuğrul Bey halifeyi Büveyhoğullarından kurtardı. Bunun üzerine Halife, Tuğrul Bey’e “Doğunun ve Batı’nın Sultanı” ünvanını vermiştir – Bundan sonra Abbasi halifeleri Büyük Selçuklu Devleti’nin koruması altına girmiş oldu. – İslam Dünyasında siyasi ve askeri güç tamamen Türklerin eline geçmiş oldu. Abbasi halifelerinin sadece dini nitelikleri kaldı. Alparslan Dönemi – Çağrı Bey’in oğludur. – Vezirliğe; iç ve dış siyasette önemli rol oynayan “Nizamülmülk” getirilmiştir. – Vezir Nizamülmülk Nizamiye Medreseleri açmıştır. Sultan Alparslan döneminin en önemli olayı Malazgirt savaşıdır. Türklerin Anadoluya akınları giderek şiddetlenince Bizans İmparatoru Romanos Diogenes büyük bir ordu ile harekete geçti. Bizans ordusunun Doğu Anadolu’ya doğru harekete geçtiğini duyan Alparslan ordusu ile hemen Doğu Anadolu’ya yöneldi. İki taraf 1071 yılında Malazgirt’te karşı karşıya geldiler. Malazgirt savaşını Türk ordusu kazandı. Malazgirt savaşı Türk tarihinde çok büyük bir öneme sahiptir. Bu savaşın sonucunda – Anadolu’nun kapıları Türklere açılmış oldu. – Anadolu Türklerin yeni yurdu haline geldi. – 1071 tarihi, Türkiye tarihinin de başlangıcı oldu. – İslam Dünyası üzerindeki Bizans tehlikesi son buldu. – Bizans’ın kışkırtmaları sonucu haçlı seferleri başladı. – Anadolu’da ilk Türk beylikleri Alparslan’ın komutanları tarafından kurulmuştur. Melikşah Dönemi – Alparslan’ın ölümünden sonra yerine oğlu Melikşah geçti. – Büyük Selçuklu Devleti ,Melikşah zamanında en güçlü dönemini yaşadı. Melikşah dönemi devletin en geniş sınırlara ulaştığı, kültür-uygarlık seviyesi bakımından en üst düzeye eriştiği dönemdir. – Babası Alparslan döneminde vezir olan Nizamül-Mülk, Melikşah döneminde de bu görevine devam etti. – Melikşah döneminin en önemli iç olayı,Hasan Sabbah’ın siyasi amaçları için başlatmış olduğu Batınilik hareketidir. Bu hareketin amacı Büyük Selçuklu Devletini içeriden yıkmaktı. Batınilik hareketine karşı çok iyi mücadele eden vezir Nizamül- Mülk bir suikastta öldürüldü. Büyük Selçuklu Devletinin Önemli Yönleri – Resmi dili Farsçadır. – İkta sistemi uygulanmıştır. – Atabeylik sistemi oluşturulmuştur. Tolunoğulları 868-905 – Mısır’da kurulan ilk Türk-İslam devletidir. – Kurucusu Tolunoğlu Ahmet’tir. – Nil Nehri kıyısına yaptıkları sulama kanalları ve bentlerle tarımı geliştirmişilerdir. – Türk- İslam mimarisinin ilk örneklerini vermişlerdir. – Abbasiler tarafından yıkılmışlardır. İhşidiler Akşitler 935-969 – İhşid; prens demektir. Akşit; nur yüzlü demektir. – Bir Tevaif-i Mülük devletidir. – Hicaz bölgesine sahip olan ilk Türk-İslam devletidir. Eyyübiler 1174-1250 – Kurucusu Selahaddin Eyyubi’dir. – 1187’de Hıttın Savaşıyla Haçlıları yenerek Kudüs’ü geri aldılar. – İbn-i Meymun bu devlette yaşamıştır. Tıp ile uğraştı. – Avrupalı Şovalyelere arma sistemini öğretmişlerdir. – Kıpçak Türkleri bu devlete hizmet etti. – Memlukler tarafından yıkıldı. Memlükler 1250-1517 – Veraset sistemi diğer Türk devletlerinden farklıdır. Komutanlarda başa geçebilir. – 1260 Ayn Calud ve 1277 Elbistan Savaşlarıyla Moğolları dünya tarihinde ilk defa mağlup ettiler. – Resmi dili Arapça’dır. – 1516 Mercidabık ve 1517 Ridaniye Savaşlarıyla yıkıldılar. – Baybars Cami ve Kalavun Cami önemlidir. Harzemşahlar 1097-1231 – Merkezi Ürgenç olmak üzere kuruldular. – Kendilerini Büyük Selçukluların devamı olarak gördüler. – Kurulduğu yerden ismini almıştır. – Otrar faciasını yaşadı. – Yassıçimen Savaşını Anadolu Selçuklu devletine karşı kaybetti. – İlhanlılar tarafından yıkıldı. Babürler 1526-1857 – Babür Şah tarafından Hindistan’da kuruldu. – Cihan Şah eşi Mümtaz Hatun adına Taç Mahalı yaptırmıştır. – Babür Şah hayatını Vekayi Babürname adlı eserinde topladı. – 1858’de İngiltere tarafından yıkıldı. – Yeni Çağ’da kurulup Orta Çağ’da yıkılan bir devlettir.

türk islam devletleri konu anlatımı